DİYABET TEDAVİSİNDE YENİ GELİŞMELER
Özel İzmir Gazi Hastanesi’nden Dahiliye Uzmanı Dr. Şükrü Alper Aygen diabet
tedavisinde yaşanan yeni gelişmeler ve çalışmalar hakkında bilgiler verdi.
Diyabetin önemli bir metabolizma hastalığı olduğunu söyleyen Dr. Şükrü Alper Aygen,
“Türkiyede yaklaşık dokuz milyon diyabet hastası vardır. Küresel sağlık harcamalarının
yüzde 12’si diyabete gitmektedir. Komplikasyonlar ve tedavi maliyetleri, diyabette erken tanı,
tedavi ve iyi kontrolün ne kadar önemli olduğunu ortaya koymaktadır” dedi. Dr.Şükrü Alper
Aygen, diyabetin nadir görülen formları dışında, %3-5’ni çocuklarda ve gençlerde görülen,
insülin eksikliği ile seyreden ve bağışıklık sisteminin tetiklediği Tip 1 diyabetin
oluşturduğunu, %95 ve fazlasınıda 40 yaş üstü yetişkinlerde ve obeziteye bağlı çocuklardada
görülebilen, insülin etkisinde azalmayla seyreden Tip 2 diyabetin oluşturduğunu ve etyolojide
genetik ve çevresel faktörlerinde önemli olduğunu ifade etti.
“Tip 1 diyabet hastası insülin bağımlıdır.Tip 2 diyabet hastasında ise öncelikle yaşam tarzı ve
beslenme alışkanlıklarının kontrolü ile obezitenin önlenmesi tedavi kadar önemlidir” diyen
Dr. Aygen, klasik tedavilerin yanısıra cerrahi yöntemler, adacık hücre veya kök hücre
nakilleri, genetik çalışmalar, aşı veya bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar, yapay ve biyonik
pankreas çalışmalarının heyecan verici olduğunu vurguladı.
Dr. Aygen, “ Tip 2 diyabette tüp mide operasyonu olarak bilinen metabolik cerrahi
yöntemi, tokluk hissini artırıp kilo almayı önleyerek insülinin etkinliğini artırmaktadır ve
insülin rezervi olan obez hastalarda başarılı bir yöntemdir. Tip 1 diyabet ve insülin rezervi
bitmiş Tip 2 diyabetli hastalarda araştırma safhasındaki diğer yöntem adacık hücre
naklidir.Adacık hücre grupları pankreasta insülin salgılayan beta hücrelerinden oluşmaktadır.
Ancak yeterli kadavra bulunamaması ve nakledilen bu hücrelerinin yaklaşık bir yıl içinde
bağışıklık sistemi tarafından yok edilmesi çok yaygın kullanımını engellemektedir. Bu
nedenle bu adacık hücrelerinin kişinin kendi kök hücrelerinden üretilmesi çalışmaları devam
etmektedir. Öncelikle Tip 1 diyabet için umut ışığı olabilir” dedi.
Dr. Aygen,”Genetik çalışmalarda Tip 1 diyabette beta hücre fonksiyonlarını bozan bir gen
bulunmuş olup buna karşı tedavi çabaları ve ayrıca hücre mühendisliği alanında yapılan gen
düzenleme çalışmalarıda umut vermektedir. Tip 1 diyabet için aşı çalışmaları da devam
etmektedir.Hastanın kendi bağışıklık hücreleri yanıltılarak beta hücrelerine saldırganlığı
önlenmeye çalışılmaktadır. Ayrıca bağışıklık sistemini baskılayan bazı ilaçlarla (Monoklonal
Antikorlar) ilgili çalışmalarda devam etmektedir” dedi.
Dr. Şükrü Alper Aygen, “ Yine son yıllarda kablosuz insülin pompaları kullanıma girmiş
olup, cildaltı sıvısından beş dakikada bir kan şekeri ölçümü yaparak otomatik insülin
gönderen hibrit kapalı devre sistemleri sayesinde hedeflenen kan şekeri düzeyini sağlamda
büyük başarılar elde edilmiştir. Bunun yanı sıra biyonik pankreas çalışmaları da devam
etmektedir. Bu gelişmelerin ışığında ileri teknolojilerle kan şekeri kontrollerinin
iyileştirirmesi komplikasyonları azaltacak, yaşam kalitelerini artıracak ve yaşam sürelerini
uzatarak diabet hastalarına umut olacaktır” dedi.